Wat is werkstress?

Werkstress ontstaat volgens Hakanen et al. (2006) wanneer de eisen die werk, studie of de omgeving aan iemand stellen groter zijn dan de middelen die iemand heeft om daarmee om te gaan. Dit kan leiden tot een disbalans die langdurig negatieve effecten heeft op zowel de mentale als fysieke gezondheid. Deze situatie komt vaak voor bij jongvolwassenen (tussen de 18 en 35 jaar), die zich in een levensfase bevinden waarin veel veranderingen en hoge verwachtingen een rol spelen. Het afronden van een studie, het starten van een eerste baan, financiële onzekerheid en het opbouwen van een sociaal leven zijn allemaal verantwoordelijkheden die de druk in deze fase flink kunnen verhogen (Sawang & Newton, 2015).

In deze tijd van constante veranderingen hebben jongvolwassenen niet alleen te maken met de uitdagingen uit hun eigen leven, maar worden ze ook blootgesteld aan sociale media. Via platforms zoals Instagram, Facebook en TikTok zien zij dagelijks beelden van anderen die ogenschijnlijk succesvol en gelukkig zijn. Dit kan een sterk gevoel van vergelijking veroorzaken, waarbij jongvolwassenen zichzelf gemakkelijk meten met deze beelden (Sîrbu & David, 2024). Als gevolg hiervan kunnen ze hun eigen prestaties of levenssituatie als minder waardevol beschouwen, wat de druk en stress verder vergroot. Dit gevoel van tekortschieten wordt vaak versterkt door perfectionisme, wat een veelvoorkomend kenmerk is in deze leeftijdsgroep. De combinatie van sociale vergelijking en perfectionisme kan leiden tot een vicieuze cirkel van verhoogde stress en verminderde tevredenheid over het eigen leven (Melamed et al., 2006).

Gevolgen van langdurige werkstress

De gevolgen van langdurige werkstress zijn niet te onderschatten. Wanneer de druk langere tijd aanhoudt zonder dat er ruimte is voor herstel, kan dit zowel de mentale als de fysieke gezondheid aantasten. Jongvolwassenen die worstelen met langdurige stress ervaren vaak symptomen zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, slaapproblemen, prikkelbaarheid en zelfs paniekklachten. Fysieke klachten zoals hoofdpijn, gespannen spieren en maagproblemen zijn ook veelvoorkomend (Melamed et al., 2006). Een bekend onderzoek van Hakanen et al. (2019) laat zien dat emotionele uitputting een veelvoorkomend gevolg is van werkdruk onder jonge professionals. Deze vorm van uitputting kan diepgaande gevolgen hebben voor het welzijn van jongvolwassenen en hun vermogen om effectief te functioneren in hun dagelijks leven.

Als de werkstress aanhoudt zonder dat er voldoende herstel is, kan dit uiteindelijk leiden tot ernstigere gezondheidsproblemen zoals burn-out of zelfs depressie. De herstelperiode van dergelijke mentale uitputtingen is vaak langdurig, wat de noodzaak voor preventieve maatregelen onderstreept. Het herkennen van vroege signalen van stress en het tijdig nemen van actie is essentieel om te voorkomen dat de situatie escaleert (Sîrbu & David, 2024).

De kracht van preventie via mindfulness

Preventie speelt een cruciale rol in het omgaan met werkstress. Door vroegtijdig bewust te worden van stressniveaus en actief stappen te ondernemen om deze te verlagen, kan veel schade worden voorkomen. Preventief handelen hoeft niet complex te zijn; vaak kunnen eenvoudige en toegankelijke technieken al veel verschil maken. Eén van deze technieken is mindfulness, waarbij de aandacht bewust wordt gericht op het moment van nu, zonder oordeel. Mindfulness helpt om de geest tot rust te brengen en spanning te verminderen (Bartlett et al., 2021).

Een praktische en toegankelijke techniek die jongvolwassenen kan helpen bij het verminderen van stress is de ademhalingsoefening ‘Box Breathing’. Deze techniek is eenvoudig aan te leren en kan op elk moment van de dag worden toegepast, zelfs in stressvolle situaties. Box Breathing is een ademhalingsmethode die onder andere door topsporters en militairen wordt gebruikt om focus en kalmte te behouden. Het bestaat uit een ademhalingsoefening waarbij men vier seconden inademt, vier seconden de adem inhoudt, vier seconden uitademt en vier seconden wacht voordat men de cyclus opnieuw begint. Deze eenvoudige techniek helpt om de geest te kalmeren en de stressniveaus te verlagen (Ahmed et al, 2021).

MindfulMomentOnline biedt jongvolwassenen de mogelijkheid om deze ademhalingsoefening op een laagdrempelige manier te oefenen, wat hen helpt om stress te verminderen en meer rust te ervaren in hun dagelijks leven. Door regelmatig gebruik te maken van ademhalingstechnieken zoals Box Breathing, kunnen jongvolwassenen hun stress beter beheren en hun welzijn verbeteren.

Meer informatie over de Box Breathing-techniek is te vinden op de website van Superyoga (https://www.superyoga.nl/alles-over-ademen/ademhalings-oefeningen/box-breathing/). Door deze technieken op te nemen in hun dagelijkse routine kunnen jongvolwassenen zich beter wapenen tegen de stress die gepaard gaat met de druk van deze levensfase, en zo hun gezondheid en geluk op de lange termijn beschermen.